Mikołaj Kopernik to postać, której nie trzeba chyba nikomu przedstawiać. Urodzony w 1473 roku w Toruniu Mikołaj był osobą wszechstronnie wykształconą. Co jeszcze warto o nim wiedzieć? Podpowiadamy poniżej!
Nazwisko, które stało się niemiecko-polską kością niezgody
Geneza nazwiska Kopernik pochodzi z języka niemieckiego oraz łaciny. Łaciński Kopernikus jest słowem, które powstało na bazie łacińskiego słowa „Kopper” oraz niemieckiego „das Kupfer”, czyli miedzi. Co metal ten ma wspólnego z nazwiskiem Kopernika? Ojciec Mikołaja był znanym kupcem, który handlował głównie koprem, czyli miedzią. Stąd również wzięło się nazwisko rodowe Mikołaja. Nazwisko Kopernik było więc zgermanizowaną formą zawodu, jakim zajmował się ojciec Mikołaja, czyli obrabianiem miedzi.
Rodzina Mikołaja
Nie bez powodu zwykło się mówić, że gdyby Kopernik urodził się w biednej rodzinie, to prawdopodobnie nigdy nie zostałby znanym astronomem. Najprawdopodobniej nie zostałby również lekarzem, ani prawnikiem. W tamtych czasach edukacja była zarezerwowana dla osób z bogatych rodzin. W biednej rodzinie Mikołaj mógłby jedynie liczyć na co najwyżej rok, może dwa w pobliskiej szkole parafialnej. Nie stało się tak, ponieważ oboje jego rodziców wywodziło się z bogatych rodzin toruńskiego mieszczaństwa, które gdyby dziś żyły odwiedzały by z pewnością słynne targi toruńskie.
Czasy studiów i edukacja
Na co Kopernik wykorzystał pieniądze rodziny? Dzięki nim Mikołaj wraz z bratem ukończył studia na Akademii Krakowskiej. Ponadto studiował on również we Włoszech – a dokładnie w Bolonii i Padwie, gdzie na poważnie zainteresował się astronomią. Włoskie niebo zainspirowało go do zagłębienia nauki o gwiazdach i niebie. Na tym jednak nie koniec pasji i talentów młodego Mikołaja. Po zdobyciu edukacji powrócił do kraju jako prawnik, urzędnik, lekarz oraz dyplomata. Był on również utalentowanym astronomem, astrologiem, matematykiem, filologiem, kartografem, ekonomistą, a nawet i strategiem wojskowym. Przed wyjazdem z kraju zdobył on natomiast wykształcenie duchowne. Co więcej, został on nawet doktorem prawa kanonicznego.
Indeks Ksiąg Zakazanych
Stworzona przez Mikołaja Kopernika teoria heliocentryczna okazała się w tamtych czasach ogromnym skandalem. Jej treść zaprzeczała bowiem naukom Kościoła. I tak oto wydane przez niego w 1543 r. dzieło „O obrotach sfer niebieskich”, 12 lat po śmierci Mikołaja Kopernika, czyli w 1555 r. znalazło się w Indeksie Zatrutych Ksiąg, które były pierwowzorem Indeksu Ksiąg Zakazanych, gdzie książka Kopernika znalazła się w 1616 r na ponad 200 kolejnych lat. Jak się jednak okazuje, praca Kopernika była na tyle przełomowa, że wywołała prawdziwy przełom w diecie nauki – i nie tylko. „O obrotach sfer niebieskich” zapoczątkowało tzw. przewrót kopernikański. Dlatego też stworzony prsez Kopernika heliocentryzm nazywa się czasem kopernikanizmem. Sprzeczne jak na tamte czasy z naukami Kościoła odrzucenie geocentryzmu i antropocentryzmu nazywa się natomiast zasadą kopernikańską.
Śmierć i dziedzictwo
Istnieje wiele nieścisłości związanych ze śmiercią Mikołaja Kopernika. Przyczyną zgonu był prawdopodobnie udar mózgu, aczkolwiek istnieje także legenda, która mówi, że w przeddzień swej śmierci astronom dostał on w swoje ręce pierwsze wydanie „De Revolutionibus”. Chwilę później astronom umarł. Co stało się z jego dziedzictwem? Kilkadziesiąt ksiąg ze swojej kolekcji Mikołaj przekazał w testamencie diecezji warmińskiej. Niestety jednak w trakcie wojen ze Szwecją cały księgozbiór został skradziony. Do dziś z księgozbioru liczącego 46 tomów, aż 41 z nich znajduje się w Uppsali. Pozostałe księgi znajdują się w posiadaniu szwedzkich bibliotek – w tym Biblioteki Królewskiej w Sztokholmie. Wyjątek stanowi 1 tom, który znajduje się w Muzeum Mazurskim w Olsztynie.
